Mając na uwadze przedmiot prowadzonej przez Państwa działalności, chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na nowe obowiązki raportowania wynikające z Rozporządzenia EUDR, które zaczną obowiązywać niektóre podmioty już w tym roku. Poniżej przedstawiliśmy w skrócie na czym będą polegały zmiany, kiedy będą obowiązywały i kogo będą w praktyce dotyczyły.
1. Czego dotyczy rozporządzenie mające na celu ograniczenie wpływu rynku UE na globalne wylesianie i degradację lasów?
W dniu 29 czerwca 2023 r. weszło w życie rozporządzenie Komisji Europejskiej mające na celu ograniczenie wpływu rynku UE na globalne wylesianie i degradację lasów (dalej „Rozporządzenie EUDR”).
Rozporządzenie EUDR zawiera przepisy dotyczące wprowadzania do obrotu i udostępniania na rynku unijnym, a także wywozu z UE następujących produktów: bydło, kakao, kawa, olej palmowy, kauczuk, soja, drewno.
2. Wprowadzam do obrotu i udostępniam na rynku unijnym produkty wymienione powyżej. Kiedy obejmie mnie obowiązek sprawozdawczy w rozumieniu Rozporządzenia EUDR?
Datą wejścia w życie obowiązku sprawozdawczego jest 30 grudnia 2024 r. lub 30 czerwca 2025 r. – w zależności od statusu danego przedsiębiorcy (mikro, mały, średni lub duży przedsiębiorca).
Od tego momentu zabronione będzie wprowadzanie do obrotu na rynek UE ww. produktów lub ich wywożenie z UE, chyba że:
- nie powodują wylesiania;
- zostały wyprodukowane zgodnie z właściwymi przepisami kraju produkcji; oraz
- przedłożono w ich sprawie oświadczenie o należytej staranności.
3. Jakie obowiązki zostały na mnie nałożone na mocy Rozporządzenia EUDR?
Obowiązki nałożone na przedsiębiorców na mocy Rozporządzenia EUDR zakładają docelowo przeprowadzenie trzech faz procedury:
- PROCEDURĘ NALEŻYTEJ STARANNOŚCI (DUE DILIGENCE),
- PROCEDURĘ OCENY RYZYKA,
- PROCEDURĘ OGRANICZENIA RYZYKA W PRZYSZŁOŚCI.
Wszyscy przedsiębiorcy, bez wyjątków, powinni przeprowadzić procedurę należytej staranności (due diligence). Z kolei przedsiębiorcy zaopatrujący się w krajach, które Komisja Europejska określi w oficjalnym wykazie jako kraje „niskiego ryzyka”, będą mogli przeprowadzać „uproszczone oceny należytej staranności”, co oznacza, że będą zwolnieni z przeprowadzenia drugiej i trzeciej fazy, tj. procedury oceny ryzyka i procedury ograniczenia ryzyka w przyszłości.
4. Jakie są sankcje za niezastosowanie się do nowych wymogów?
Państwa członkowskie mają przyznaną swobodę w konkretnym określaniu kar za naruszenie przez przedsiębiorców obowiązków wynikających z Rozporządzenia EUDR.
Natomiast w Rozporządzeniu EUDR przewidziano następujące kary:
– grzywny proporcjonalne do szkód dla środowiska oraz do wartości wwożonych na rynek UE towarów lub produktów. Grzywny będą obliczane w taki sposób, by pozbawić przedsiębiorców korzyści ekonomicznych uzyskanych w wyniku dopuszczenia się naruszeń;
– konfiskatę produktów;
– czasowe wykluczenie na okres maksymalnie 12 miesięcy z procedur zamówień publicznych oraz z dostępu do dofinansowania publicznego, w tym procedur przetargowych, dotacji i koncesji;
– czasowy zakaz wprowadzania do obrotu, udostępniania lub wywozu wymienionych w Rozporządzeniu EUDR produktów;
– zakaz stosowania procedury uproszczonej należytej staranności określonej w art. 13 Rozporządzenia EUDR.
Komisja będzie uprawniona do opublikowania na swojej stronie internetowej prawomocnego wyroku wydanego w sprawie naruszeń postanowień Rozporządzenia EUDR. Wyrok będzie zawierał dane przedsiębiorcy i rodzaj nałożonej kary.
5. W jaki sposób mogę przygotować się do dostosowania mojej organizacji do nowych wymogów?
Istnieją już na rynku rozwiązania (zarówno bezpłatne jak i komercyjne), które mogą wspomóc przedsiębiorców w dopełnieniu obowiązku sprawozdawczego – tj. uzyskaniu współrzędnych geolokalizacyjnych wszystkich działek, z których towary lub produkty zostały wyprodukowane. Ponadto, ruszyły prace nad programem pilotażowym Systemu Informacyjnego, który ułatwi składanie i przetwarzanie oświadczeń o należytej staranności.