Jesteś dystrybutorem towarów lub usług? A może producentem lub importerem i sam organizujesz sieć odsprzedaży do klientów? Jeśli tak, to poniższe informacje będę dla Ciebie szczególnie istotne.
Szybkimi krokami zbliża się wejście w życie nowego rozporządzenia unijnego Komisji Europejskiej, dotyczącego porozumień wertykalnych między przedsiębiorcami (VBER). Nowe brzmienie otrzymają także Wytyczne do tego rozporządzenia, które wyjaśniają, jak Komisja Europejska intepretuje jego treść.
Kogo dotyczą zmiany?
Przedsiębiorców, którzy znajdują się na różnych szczeblach łańcucha dostaw i zawierają umowy dotyczące dystrybucji towarów lub usług (takie umowy to porozumienia wertykalne). W praktyce są to np. umowy zawierane w układzie:
producent
⬇
importer
importer
⬇
dystrybutor
Umowy te regulują zasady dystrybucji produktów lub usług, w szczególności w ramach różnych systemów np. dystrybucji selektywnej lub dystrybucji wyłącznej. Będziemy o nich pisać w kolejnych postach.
Dlaczego zmiana VBER jest ważna?
- Przepisy zakładają, że porozumienie wertykalne mogą ograniczać konkurencję. Dopuszczają jednak ich zawieranie, pod pewnymi warunkami.
- Wkrótce te szczegółowe warunki regulująco „co wolno, a co nie” w porozumieniach wertykalnych ulegną zmianie.
- Może to oznaczać konieczność zmian umów dystrybucyjnych lub praktyki ich wykonywania.
Przyczyna zmian
VBER i wytyczne w obecnym kształcie obowiązują przeszło 12 lat. W tym czasie nastąpił ogromny rozwój sektora e-commerce i nowych technologii. Zmiany w sprzedaży online za pomocą platform internetowych oraz wzrost dystrybucji selektywnej, wymusiły wprowadzenie zmian w przestarzałej regulacji.
Tematyka porozumień wertykalnych jest bardzo obszerna i może wydawać się na pierwszy rzut oka skomplikowana. W nadchodzącej serii postów przybliżymy i omówimy jej najważniejsze zagadnienia. Do tematu porozumień wertykalnych będziemy powracać w kolejnych postach.
Porozumienia horyzontalne
Czy skoro istnieją porozumienia wertykalne… to istnieją także porozumienia horyzontalne?
Tak!
Porozumienia horyzontalne (porozumienia poziome) – są to porozumienia, których strony znajdują się na tym samym szczeblu obrotu. Mogą to być np. porozumienia w układzie:
Producent A ↔ Producent B ↔ Producent C
albo
Dystrybutor A ↔ Dystrybutor B ↔ Dystrybutor C
Ponieważ porozumienia horyzontalne zawierane są między rywalami rynkowymi, to często mogą one naruszać prawo konkurencji.
Przykład:
Producenci cementu ustalili, że nie będą zwiększać wielkości produkcji oraz zachowają dotychczasowe udziały rynkowe. W konsekwencji nie zareagują na zwiększony popyt na cement ze strony deweloperów oraz będą mogli zachować ceny, bądź nawet je podwyższyć. W ten sposób producenci utworzyli kartel dzielący rynek i ustalający ceny.
Natomiast porozumienia wertykalne:
⚡ Mimo, że są zawierane między nie-konkurentami, to i tak mogą ograniczać konkurencję,
⚡ Aby stwierdzić, czy dane porozumienie jest zgodne z prawem, należy dokonać jego wnikliwej analizy;
⚡Weryfikacji porozumienia wertykalnego dokonuje się m.in. w oparciu o rozporządzenie VBER, które wskazuje, jakie porozumienia pionowe są dopuszczalne.
Przykład:
Producent farb zawarł porozumienie z hurtownią materiałów budowlanych, polegające na ustaleniu cen po jakich hurtownia będzie sprzedawać farby sprzedawcom detalicznym. Jeżeli producent nie prowadzi samodzielnie sprzedaży hurtowej, to nie konkuruje z hurtownią, ale z innymi wytwórcami farb. Z kolei konkurentami hurtowni są inne hurtownie materiałów budowlanych, zatem przedsiębiorcy zawierający porozumienie (tu: ustalający cenę) działają na innych szczeblach obrotu.
Prezes UOKiK od wielu lat sprawdza porozumienia wertykalne zawierane między przedsiębiorcami.
W przypadku zawarcia antykonkurencyjnego porozumienia, przedsiębiorcom grozi kara do 10% ich rocznego obrotu.
Więcej na temat zamian w prawie związanych z dystrybucją produktów dowiesz się na naszym webinarze 28 kwietnia 2022 roku o godz. 9:30. Spotkanie poprowadzą r. pr. Rafał Czerwiec oraz r. pr. Przemysław Rybicki. Zapisy.