Czym jest przestrzenny znak towarowy?
Znaki przestrzenne zyskują coraz większą popularność. Często są nazywane potocznie znakami 3D. W przypadku tych znaków bardzo ważne jest by wyróżniały się kształtem lub kolorem, a ich kształt nie może wynikać wyłącznie z ich funkcjonalności.
I to właśnie stanowi główny problem nakreślony w orzecznictwie Unii Europejskiej. Niezwykle trudno jest udowodnić to, że znak przestrzenny ma na tyle fantazyjny kształt, że to on wpływa na ich rozpoznawalność i stanowi znak rozpoznawalny danej marki.
Gdzie leży problem?
Zainteresowanego rejestracją znaku przestrzennego mogą spotkać pewne trudności. Wynikają one stąd, że ustawodawca nie chce by jeden przedsiębiorca zmonopolizował rynek. Mogłoby do tego dojść, gdyby jakiś produkt posiadał ochronę nieograniczoną w czasie. Taki monopol mógłby doprowadzić do znacznego osłabienia rozwoju innowacji.
Ochrona znaków towarowych nie ma ograniczenia czasowego. Zastrzega się je na 10 lat, jednak można to prawo przedłużać bez ograniczeń.
W takim razie jaka jest alternatywa dla znaku towarowego przestrzennego?
W prawie własności przemysłowej można chronić również pewne produkty jako całość. Służą do tego wzory przemysłowe.
Wzory przemysłowe muszą charakteryzować się zarówno aspektem funkcjonalnym, jak i wykazywać pewną inwencję twórczą autora, czyli tak jak znaki towarowe, muszą zawierać czynnik odróżniający w ich wyglądzie zewnętrznym. Ochrona wzorów przemysłowych wynosi maksymalnie 25 lat i nie można jej już dalej przedłużać.
Jednak niektórym się udało…
Jako przykład można podać spór, który toczył się przed Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Stokke i Opsvic pozwali niemiecką spółkę Hauck GmbH&Co., za naruszenie ich znaku towarowego. Spór dotyczył krzesełka dla dzieci przedstawionego na poniższym zdjęciu.
Zdjęcie z wyroku o sygn. C‑205/13
Takie produkty i ich projekty z reguły są chronione za pomocą wzorów przemysłowych, jednak w tym wypadku projektant uważał, że jego krzesełko jest na tyle wyróżniające oraz charakterystyczne, że stanowi jego markę. Tutaj Trybunał zgodził się ze Stokke oraz Opsvic i uznał, że krzesełko jest na tyle finezyjne, że to nie jego funkcjonalność przykuwa uwagę konsumentów.
W ostatnich miesiącach dużo mówi się o szmince
EUIPO odmówiło znanemu francuskiemu producentowi perfum rejestracji przestrzennego znaku towarowego w postaci szminki. W lipcu bieżącego roku Sąd Unii Europejskiej orzekł, że trójwymiarowy kształt szminki posiada zdolność odróżniającą i może zostać zarejestrowany. Przed wydaniem wyroku Sąd przeanalizował dokładnie kształty dostępnych na rynku szminek i wziął pod uwagę to jak postrzegany jest produkt przez odbiorców.
Zdj. z wyroku o sygn. T-488/20
W środowisku kosmetycznym mówi się, że ten wyrok można potraktować jako zielone światło dla producentów kosmetyków. To może być zbyt odważne stwierdzenie. Na pewno organy legislacyjne Unii będą stały na straży rynku i nie dopuszczą do sytuacji, która mogłaby doprowadzić do monopolu jednego producenta na ogólne rozwiązanie techniczne. Niemniej jednak decydując się na ochronę wzoru przemysłowego warto zastanowić się i dokładnie przeanalizować swoje szanse na ewentualną rejestrację przestrzennego znaku towarowego.
Dowiedz się więcej:
- Prezes UOKiK opublikował nowe Wyjaśnienia
- Podcast „M&A^2, czyli Mirek i Asia o mergerach i antymonopolu”
- Nowe obowiązki raportowania wynikające z Rozporządzenia EUDR
- Zmiany w regulaminach skierowanych do konsumentów – Nextbike z karą ponad 791 tys. zł
- MrBeast – Przegrana batalia prawna przez youtubera