Austriacki organ antymonopolowy (dalej: „AFCA”) sprawdza jak jest realizowana polityka zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w ramach strategii klimatyczno-energetycznej. Jednym z kluczowych założeń strategii jest zastąpienie aut spalinowych samochodami o napędzie elektrycznym. Aby było to możliwe, niezbędne jest rozbudowanie stacji, gdzie będzie można naładować pojazdy. AFCA postanowił sprawdzić, jak funkcjonuje rynek publicznej infrastruktury ładowania. W efekcie organ opublikował ponad stu stronnicowy raport na ten temat[1].
Powód badania rynku? Zapobieganie naruszeniom prawa konkurencji
Austriacki organ zbadał rynek stacji ładujących, aby móc lepiej zdiagnozować naruszenia prawa konkurencji, które mogą na nim wystąpić. Organ wystąpił z prośbą o przekazanie informacji do blisko 260 przedsiębiorców – większość z nich stanowili operatorzy punktów ładowania. Organ uzyskał odpowiedzi od 86% ankietowanych przedsiębiorców[2].
Obecnie w Austrii punkty ładowania w większości należą do publicznych dostawców, którzy są kontrolowani przez poszczególne gminy. Co istotne:
- punkty ładowania należą pośrednio do gmin oraz
- gminy są odpowiedzialne za przyznawanie miejsc na budowę kolejnych punktów ładowania.
Takie połączenie uprawnień może doprowadzić do sytuacji, w której gminy nie pozwolą konkurentom na otwierania nowych punktów ładowania.
Poza tym, AFCA zwraca uwagę na fakt, że przedsiębiorcy stosują nieprzejrzyste zasady opłat za ładowanie na stacjach oraz ograniczone metody płatności za energię elektryczną.
Wytyczne austriackiego organu antymonopolowego
AFCA po zbadaniu rynku opublikował raport, w którym przedstawił wytyczne (rekomendacje), co do tego, jak przedsiębiorcy powinni się zachowywać na rynku publicznej infrastruktury ładowania.
Organ zwraca uwagę przede wszystkim na:
– przejrzystość w odniesieniu do cen, sposobu dostarczania energii i czasu ładowania
Konsument, który korzysta ze stacji ładującej powinien móc zrozumieć skąd pochodzi energia na stacji oraz jak jest rozliczana. Ponadto, konsument powinien móc wybrać, czy zamierza naładować samochód przez pewien okres czasu (np. godzinę), czy, że zamierza skorzystać z określonej liczby kilowatogodzin.
– promocja lokalnej konkurencji oraz zróżnicowanie dostawców na poziomie gminnym
Organ antymonopolowy rekomenduje, aby rząd stworzył specjalny program, który będzie stymulował rozwój małych operatorów stacji ładujących. Kluczem do prawidłowego rozwoju konkurencji jest zróżnicowanie operatorów stacji. Im większa różnorodność, tym większa konkurencja w zakresie ceny i jakości.
– konkurowanie na poziomie wojewódzkim
Przedsiębiorcy, którzy dostarczają energię na poziomie wojewódzkim, nie powinni ograniczać się do swojego terytorium. Dla dobra konkurencji przedsiębiorcy Ci powinni starać się rozwijać swoją działalność poza ich dotychczasowym terytorium działania.
– dodatkowe obostrzenia w przypadku oferowania pakietów łączonych (ryzyko stworzenia kartelu)
Zdaniem organu przedsiębiorcy, którzy oferują kompleksowe rozwiązania (np. oferują pakiety produktów, które łączą na przykład karty do ładowania z domową energią) mogą stanowić zagrożenie dla konkurencji. Podczas tworzenia „pakiet” przedsiębiorcy powinni zachować szczególną ostrożność, aby uniknąć podejrzeń o stworzenie kartelu.
Czy nas to czeka?
Boom na rozwój stacji do ładowania samochodów elektrycznych zmierza również do Polski. Rozwój stacji jest kluczowy, aby zrealizować unijne wymogi w zakresie wymiany samochodów spalinowych na elektryczne. Ponadto rozbudowa infrastruktury jest napędzana dotacjami z publicznych pieniędzy. W takiej sytuacji kwestią czasu jest, aż Prezes UOKiK postanowi przyjrzeć się bliżej polskiemu rynkowi stacji ładujących.
Dlatego też, już teraz warto sprawdzić, czy nasza działalność jest w pełni zgodna z prawem konkurencji i konsumenckim, w szczególności w zakresie potencjalnego ograniczenia dostępu do rynku, zmów cenowych oraz rzetelnego informowania konsumentów o sposobach naliczania opłat za ładowanie.
W przypadku badania zgodności z prawem rekomendacje austriackiego organu będą niewątpliwym ułatwieniem w ocenie dotychczasowej działalności przedsiębiorcy. Mimo różnic w rynku austriackim i polskim, wiele z rekomendacji jest aktualnych i wiążących dla obydwu rynków.
Autorem artykułu jest Konrad Biskup.
[1] Raport jest dostępny w języku niemieckim na stronie: https://www.bwb.gv.at/fileadmin/user_upload/Bericht_der_BWB_zur_Branchenuntersuchung_E-Ladeinfrastruktur_Stand_2022.11.17.pdf
[2] Odpowiedzi udzieliło 11 573 z 13 441 ankietowanych przedsiębiorców, którzy prowadzą stacje ładowania na terenie Austrii.
Przeczytaj też inne nasze artykuły:
- Podcast „M&A^2, czyli Mirek i Asia o mergerach i antymonopolu”
- Nowe obowiązki raportowania wynikające z Rozporządzenia EUDR
- Zmiany w regulaminach skierowanych do konsumentów – Nextbike z karą ponad 791 tys. zł
- MrBeast – Przegrana batalia prawna przez youtubera
- Zatory płatnicze – wracają twarde interwencje Prezesa UOKiK