Na mocy ustawy z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw powstały wyspecjalizowane sądy do spraw własności intelektualnej. Zmiany weszły w życie 1 lipca 2020 roku.
Z jaką sprawą możemy się udać do nowego wyspecjalizowanego sądu?
• O ochronę praw autorskich i pokrewnych
• O ochronę Praw własności przemysłowej
• O ochronę innych praw na dobrach niematerialnych związanych z prawem własności intelektualnej
• O ochronę dóbr osobistych w zakresie wykorzystania dobra osobistego w celu indywidualizacji, reklamy lub promocji przedsiębiorcy, towarów lub usług
• O zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji
• O ochronę dóbr osobistych w związku z działalnością naukową lub wynalazczą
Które wydziały są właściwe?
Sprawy własności intelektualnej należą do właściwości sądów okręgowych. Właściwe będą wydziały w Warszawie, Poznaniu, Gdańsku, Katowicach a także w Lublinie. W projekcie rozporządzenia nie znalazł się wydział w Katowicach, co pozostawiało południe kraju bez wyspecjalizowanego sądu i spotkało się z negatywnym odbiorem, w szczególności wśród praktyków prawa. Ostatecznie jednak postanowiono utworzyć pięć wydziałów. W drugiej instancji mają orzekać Sądy Apelacyjne w Warszawie i Poznaniu.
W sprawach dotyczących programów komputerowych, wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych, odmian roślin oraz tajemnic przedsiębiorstwa o charakterze technicznym wyłącznie właściwy do rozpoznania sprawy jest Sąd Okręgowy w Warszawie.
Rewolucja dowodowa?
Sprawniejsze ma być zabezpieczenie środków dowodowych, które uzasadnione może być np. utratą dowodu. Sąd będzie rozpoznawał wniosek o zabezpieczenie środka dowodowego nie później niż w terminie tygodnia od dnia wpływu wniosku. Sposób zabezpieczenia środka dowodowego będzie zależał od okoliczności danej sprawy. Sąd będzie mógł odebrać określone dokumenty, a także towary, materiały i narzędzia, które zostały użyte do produkcji bądź dystrybucji, jednakże będzie on związany wnioskiem, co oznacza brak możliwości zastosowania bardziej dotkliwych dla strony środków, niż te wskazane we wniosku.
Dodatkowo, strona postępowania może żądać wyjawienia, a nawet wydania środka dowodowego, którym dysponuje strona przeciwna. Należy się więc liczyć z tym, że dokumenty bankowe, finansowe lub handlowe zostaną przekazane przeciwnikowi procesowemu, jeżeli będzie to konieczne do udowodnienia określonych faktów. Ustawodawca przewidział jednak, że przedmiotowa instytucja mogłaby służyć konkurentom do pozyskania informacji objętych tajemnicą przedsiębiorstwa. W nowelizacji znalazł się więc przepis prawny wskazujący, że sąd może określić szczególne zasady korzystania ze środka dowodowego i zapoznania się z nim, a także wprowadzić dodatkowe ograniczenia, jeżeli pozwany powoła się na tajemnicę przedsiębiorstwa.
Po co nam wyspecjalizowane sądy ds. własności intelektualnej?
Zbyt duża rozbieżność w zakresie właściwości uniemożliwiała tworzenie się wyspecjalizowanej kadry orzeczniczej. Dotychczas sprawy dotyczące:
- naruszenia praw własności intelektualnej rozpatrywały sądy powszechne oraz Sąd Najwyższy,
- sprawy dotyczące unijnych znaków towarowych i wspólnotowych wzorów przemysłowych rozpatrywał Sąd Okręgowy w Warszawie, XXII Wydział – Sąd Unijnych Znaków Towarowych i Wzorów Wspólnotowych,
- część spraw, w szczególności związanych z uzyskaniem ochrony, rozpatrywał zaś Wojewódzki Sąd Administracyjny oraz Naczelny Sąd Administracyjny jako sądy odwoławcze od decyzji Urzędu Patentowego.
Nowe regulacje prawne są odpowiedzią na zapotrzebowanie społeczeństwa, gdyż sprawy związane z własnością intelektualną niejednokrotnie są sprawami skomplikowanymi i wielowątkowymi. Wyspecjalizowane sądy ds. własności intelektualnej funkcjonują już w Niemczech, Wielkiej Brytanii i Szwajcarii. Praktyka pokaże czy wyspecjalizowane sądy w Polsce spełnią swoją rolę prawidłowo.
Autorką tekstu jest Kaja Seń.
Przeczytaj też:
- Podcast „M&A^2, czyli Mirek i Asia o mergerach i antymonopolu”
- Nowe obowiązki raportowania wynikające z Rozporządzenia EUDR
- Zmiany w regulaminach skierowanych do konsumentów – Nextbike z karą ponad 791 tys. zł
- MrBeast – Przegrana batalia prawna przez youtubera
- Zatory płatnicze – wracają twarde interwencje Prezesa UOKiK