W UOKiK toczy się obecnie ok. 100 postępowań związanych z zatorami płatniczymi. 19 lutego br. – po ponad roku od wejścia w życie przepisów „zatorowych”[1] – Prezes UOKiK wydał pierwsze decyzje w tych sprawach.
Prezes UOKiK nałożył karę finansową na dwa podmioty: Locotranssped i Havi Logistics (spółki zajmujące się drogowym transportem towarów) odpowiednio w wysokości 44.286,96 zł oraz 426.587,62 zł.
Pod lupę zostały również wzięte dwa inne przedsiębiorstwa, tj. UPS Polska (spółka kurierska) oraz Galicja Tomaszek (producent sprzętu AGD, mebli kuchennych oraz właściciel sklepów z elektroniką). Pomimo, że Spółki generowały zatory płatnicze uniknęły kar pieniężnych, ponieważ spełniły warunki obligatoryjnego odstąpienia od ich nałożenia. Prezes UOKiK odstępuje od wymierzenia kary, gdy wartość świadczeń, których przedsiębiorca nie otrzymał lub otrzymał z opóźnieniem w badanym okresie, przewyższa sumę zobowiązań, których sam nie opłacił lub opłacił z opóźnieniem. Innymi słowy, przedsiębiorca nie płaci, bo sam nie otrzymuje należności od swoich kontrahentów.
Przypomnijmy, że ustawa „zatorowa” reguluje kwestię tzw. zatorów płatniczych, czyli płatności uiszczonych po ustalonym terminie. Płacenie faktur na czas jest ważne dla całego „ekosystemu” rynkowego, ponieważ działania jednych podmiotów w dużej mierze są powiązane z działaniami innych. W przypadku gdy jeden podmiot w łańcuchu płatności nie reguluje / zwleka z uregulowaniem swoich zobowiązań, powoduje to opóźnienia w płatnościach wśród innych podmiotów należących do tego łańcucha płatności oraz łańcuchów z nim powiązanych. Terminowe płatności są szczególne istotne w czasach pandemii i maja niebagatelne znaczenie przede wszystkim dla małych podmiotów, które najdotkliwiej odczuwają jej skutki.
Prezes UOKiK wskazuje, że zanim wydał omawiane kary, urzędnicy włożyli bardzo dużo pracy w analizowanie zestawień transakcji handlowych przekazanych Urzędowi przez spółki, jak również danych zawartych w JPK_VAT i JPK_WB (elektroniczne księgi i dowody podatkowe). Badanie koncentrowało się na terminowym regulowaniu należności w okresie luty-kwiecień 2020 roku.
Co ciekawe..
Pierwsza z ukaranych spółek zalegała lub uregulowała z opóźnieniem zobowiązania na łączna kwotę ponad 24.5 mln zł, a liczba kontrahentów wobec których spółka spóźniła się w płatnością wyniosła 3.5 tys. osób. W przypadku drugiej ze spółek liczby te wyniosły odpowiednia 155 mln zł zaległości oraz 4597 opóźnionych faktur. Informacje te mogą być przydatne np. w przypadku chęci porównania własnej sytuacji do sytuacji przedsiębiorców ukaranych karami pieniężnymi przez Prezesa UOKiK.
Jeżeli ukarani przedsiębiorcy chcieliby się odwołać od decyzji wydanej przez Prezesa Urzędu mogą zwrócić się z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy do tego organu lub wnieść skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
W komunikacie prasowym, Prezes UOKiK wskazuje również na konieczność wprowadzenia zmian w przepisach ustawy. Zaznacza, że przepisy należy zmienić w taki sposób, aby podmioty dopuszczające się zatorów płatniczych nie mogły uniknąć odpowiedzialności. Głosy o konieczności zmiany Ustawy nie wychodzą jedynie od Prezesa Urzędu, ale również od samych przedsiębiorców. Uważają oni, że przepisy „zatorowe” są niejasne i niedostosowane do realiów rynkowych. Można tu dodatkowo wspomnieć o uregulowanych w ustawie tzw. sprawozdaniach zatorowych. W tym roku duzi przedsiębiorcy po raz pierwszy składali Prezesowi takie sprawozdania, a liczba związanych z nimi wątpliwości była ogromna.
Czas pokaże czy i w jaki sposób ustawa „zatorowa” zostanie znowelizowana. Przed UOKiK stoi trudne zadanie, aby kolejna wersja ustawy była bardziej przejrzysta i eliminowała choć część z zastrzeżeń pojawiających się na gruncie tego aktu.
Autorką artykułu jest r. pr. Dagmara Dłużewska.
[1] Ustawa z 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 935).
Dowiedz się więcej:
- Podcast „M&A^2, czyli Mirek i Asia o mergerach i antymonopolu”
- Nowe obowiązki raportowania wynikające z Rozporządzenia EUDR
- Zmiany w regulaminach skierowanych do konsumentów – Nextbike z karą ponad 791 tys. zł
- MrBeast – Przegrana batalia prawna przez youtubera
- Zatory płatnicze – wracają twarde interwencje Prezesa UOKiK