Znowu zmiany prawa – dlaczego?
Wysoki poziom ochrony praw konsumentów jest jednym z podstawowych filarów prawa UE. Jesteśmy świadkami dynamicznych przemian gospodarczych i technologicznych. Unijny prawodawca regularnie monitoruje te zmiany i żeby za nimi nadążyć (albo chociaż na nie odpowiedzieć) zmienia prawo.
Aby unowocześnić i ulepszyć ochronę konsumentów i dostosować ją do dynamicznie postępującej cyfryzacji gospodarki, Parlament Europejski i Rada UE uchwaliły nową dyrektywę zwaną potocznie „Omnibusem”. Po łacinie „omnibus” oznacza człowieka mającego wszechstronną wiedzę”[1] i taką w ocenie unijnego prawodawcy ma być nowa dyrektywa Omnibus. Dyrektywa Omnibus zmienia, aż 4 inne unijne dyrektywy[2]. Nazywana jest również „Nowym ładem konsumenckim” (ang. New Deal for Consumers).
Dyrektywa Omnibus wchodzi w życie!
W prasie i mediach społecznościowych pojawiło się wiele chwytliwych nagłówków wskazujących, że dyrektywa Omnibus wchodzi w życie 28 maja. W teorii tak powinno być, ale rzeczywistość wygląda inaczej.
Zgodnie z przepisami dyrektywy Omnibus, do 28 listopada 2021 r. państwa członkowskie miały przyjąć i opublikować przepisy wykonawcze. Natomiast od 28 maja 2022 r. powinny je stosować. Oznacza to, że jeżeli państwo członkowskie wywiązało się z obowiązku przyjęcia i opublikowania przepisów wykonawczych i nie zachodzą inne przeszkody – rzeczywiście od 28 maja br. powinno je stosować. Niestety Polska opóźnia się z implementacją. Mimo, że data transpozycji już upłynęła przepisy implementujące Omnibusa nie zostały jeszcze uchwalone.
Nie znamy jeszcze ostatecznej treści polskich przepisów implementujących dyrektywę Omnibus, ani daty ich uchwalenia. Aktualnie projekt nowelizacji znajduje się w Sejmie i czekamy na jego dalsze procedowanie. Nie przewidujemy jednak, że zostaną do niego wprowadzone rewolucyjne zmiany. Przyjęte przepisy będą się pewnie nieznacznie różnić do tego co wskazuje Dyrektywa.
Jakie akty prawne obejmie nowelizacja?
Przepisy dyrektywy Omnibus w Polsce nie zostaną wprowadzone jednym aktem prawnym (np. jedną ustawą), ale zostaną wprowadzone ustawą zmieniającą inne ustawy. Implementacja ma znowelizować aż 5 polskich ustaw:
- o prawach konsumenta,
- o ochronie konkurencji i konsumentów,
- o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym,
- o informowaniu o cenach towarów i usług,
- Kodeks wykroczeń.
Zostanie także wydany jeden akt wykonawczy do ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, tj. rozporządzenie w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług. Znamy już treść projektu tego rozporządzenia. Wbrew oczekiwaniom przedsiębiorców, którzy bardzo liczyli na wskazówki ustawodawcy dotyczące pokazywania cen promocyjnych, projekt rozporządzenia nie wprowadza rewolucji, a jedynie niewielkie zmiany techniczne (np. zamianę słowa „uwidacznianie” na „uwidocznienie”, aktualizację nazwy organu wydającego rozporządzenie itp.).
Serdecznie zapraszamy do lektury!
Nowych wymogów wprowadzonych Omnibusem jest sporo, a na obecnym etapie prac legislacyjnych nie wiemy jak długie będzie vacatio legis. Może się okazać, że nie będzie ono wystarczająco długie, aby od zera wprowadzić w firmie wszystkie niezbędne zmiany.
Przygotowaliśmy opracowanie w dziesięciu częściach. Streszczamy i wyjaśniamy w nim najważniejsze zmiany, jakie czekają przedsiębiorców w najbliższym czasie. Mamy nadzieję, że pomoże on Państwu oszacować ilość czasu potrzebnego do wprowadzenia zmian.
Słowniczek definicji wykorzystanych w artykułach
dyrektywa Omnibus / Dyrektywa / Omnibus – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U. L 328 z 18.12.2019, str. 7—28);
ustawa o prawach konsumenta – ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 287 ze zm.);
ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów – ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 275 ze zm.);
ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym – ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (tj. Dz.U. z 2017 r., poz. 2070 ze zm.);
ustawa o informowaniu o cenach towarów i usług – ustawa z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (tj. Dz.U. z 2019 r., poz. 178 ze zm.);
ustawa Kodeks wykroczeń – ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (tj. Dz.U. z 2021 r., poz. 2008 ze zm.);
rozporządzenie w sprawie uwidaczniania cen towarów i usług – rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 9 grudnia 2015 r. w sprawie uwidoczniania cen towarów i usług (tj. Dz.U. z 2015 r., poz. 2121 ze zm.);
dyrektywa towarowa – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/770 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych (Tekst mający znaczenie dla EOG.) (Dz.U. L 136 z 22.5.2019, str. 1—27);
dyrektywa cyfrowa – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/771 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów, zmieniająca rozporządzenie (UE) 2017/2394 oraz dyrektywę 2009/22/WE i uchylająca dyrektywę 1999/44/WE (Tekst mający znaczenie dla EOG.) (Dz.U. L 136 z 22.5.2019, str. 28—50);
Wytyczne dotyczące nieuczciwych praktyk handlowych– Zawiadomienie Komisji z 29 grudnia 2021 r. Wytyczne dotyczące wykładni i stosowania dyrektywy 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U.UE.C.2021.526.01);
Wytyczne dotyczące wykładni i stosowania art. 6a – Zawiadomienie Komisji z 29 grudnia 2021 r. Wytyczne dotyczące wykładni i stosowania art. 6a dyrektywy 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U.UE.C.2021.130);
Dyrektywa 2011/83/UE – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów, zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę 1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 85/577/EWG i dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Tekst mający znaczenie dla EOG).
Kolejne części znajdziesz tutaj:
Dyrektywa Omnibus – Zapowiedź poradnika
[cz.1] Obniżki cen – czyli promocje cenowe po nowemu
[cz.2] Zakaz odsprzedaży biletów nabytych sprzecznie z zasadami ich sprzedaży
[cz.3] Nierzetelne komentarze i opinie konsumenckie
[cz.4] Wyszukiwarki przy zakupach online wreszcie (?) bez tajemnic
[cz.5] Będziemy wiedzieli o zautomatyzowanej indywidualizacji cen podczas zakupów online
[cz.6] Towary o podwójnej jakości (ang. dual quality)
[cz.7] Transparentność stron umowy
[cz. 8] Sankcje WKRÓTCE
Co można zrobić, aby przygotować się na wejście w życie nowych przepisów? WKRÓTCE
[1] Pojęcie pochodzi ze słownika: W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa: Wiedza Powszechna 1968, s. 534.
[2] Dyrektywa Omnibus zmienia: dyrektywę Rady 93/13/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE i 2011/83/UE.